Chân gà được nhiều người ưa chuộng bởi hương vị đậm đà, dễ ăn, giá rẻ và có thể dùng trong nhiều dịp, từ ăn vặt đến nhậu nhẹt. Tuy nhiên, đằng sau sức hút ấy là thực trạng đáng lo ngại khi thời gian gần đây, lực lượng chức năng liên tục phát hiện các lô chân gà không đảm bảo an toàn.

Tại Lào Cai, Đội Quản lý thị trường số 5 phát hiện 1,5 tấn chân gà đông lạnh không nhãn mác, không rõ nguồn gốc, không số lô sản xuất. Trước đó, ở Hà Nội, một xe chở 1,4 tấn chân gà sơ chế (đã chiên, rán), nhiều gói lên nấm mốc bị bắt giữ do không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc.

Chân gà có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe nhờ hàm lượng collagen và axit amin như glycine, glutamine. Các chất này hỗ trợ giảm đau xương khớp, cải thiện chức năng vận động, tăng cường sức khỏe đường ruột và cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, đó là với điều kiện sản phẩm được chế biến sạch, rõ nguồn gốc. Ngược lại, nếu ăn phải chân gà bẩn, không đảm bảo vệ sinh, nguy cơ rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm, thậm chí ung thư là rất lớn.

Đáng lo ngại hơn là thực trạng chân gà rút xương đóng gói được quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội. Nhiều video ghi lại quy trình sản xuất theo kiểu công nghiệp: chân gà đổ đống, ngâm tẩm trong thứ nước màu vàng bất thường, sau đó đóng gói kín đáo. Những hình ảnh này tuy có vẻ “công khai”, nhưng lại gợi lên lo ngại sâu sắc về chất lượng và vệ sinh thực phẩm.

Chân gà là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, dễ nhiễm vi khuẩn gây bệnh đường tiêu hóa như Salmonella, E.coli, tụ cầu khuẩn. Nếu không được chế biến kỹ và hợp vệ sinh, đây chính là nguồn lây nhiễm nguy hiểm. Đặc biệt, chân gà nhập lậu hoặc hết hạn sử dụng bị tẩy trắng bằng hóa chất như hydrogen peroxide, hàn the, phẩm màu công nghiệp có thể dẫn tới nhiễm độc lâu dài, ảnh hưởng đến gan, thận, thần kinh và làm tăng nguy cơ ung thư.

Nguy cơ rối loạn tiêu hóa, ung thư từ món chân gà khoái khẩu. (Ảnh minh họa).

Theo quy định, mọi nguyên liệu sử dụng trong chế biến thực phẩm phải có xuất xứ rõ ràng, còn hạn sử dụng, không ôi thiu, không nhiễm nấm mốc hay hóa chất cấm. Phụ gia nếu có cũng phải nằm trong danh mục cho phép, sử dụng đúng liều lượng và mục đích. Thế nhưng, thực tế cho thấy nhiều cơ sở sản xuất bỏ qua yêu cầu tối thiểu này, sử dụng nguyên liệu trôi nổi, rẻ tiền và không được bảo quản đúng cách, dẫn đến nguy cơ nhiễm chéo, nhiễm khuẩn cao.

Các chuyên gia cảnh báo, việc tiêu thụ thực phẩm không rõ nguồn gốc không chỉ vi phạm pháp luật mà còn là hành vi coi thường sức khỏe cộng đồng. Cơ sở sản xuất nếu không có hồ sơ nhập xuất rõ ràng có thể bị xử phạt, thu hồi sản phẩm hoặc đình chỉ hoạt động nếu gây ra sự cố.

PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh - nguyên Giảng viên Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội) nhận định, chân gà vốn đã có nguy cơ nhiễm khuẩn cao. Khi sử dụng các loại chân gà không rõ nguồn gốc, lại còn được tẩm ướp hóa chất khó kiểm soát, rủi ro đối với người tiêu dùng là rất nghiêm trọng. Không loại trừ khả năng các sản phẩm này chứa chất cấm dùng trong công nghiệp thực phẩm, tạo nên mối nguy hại âm thầm cho sức khỏe.

Chân gà không xấu nhưng chỉ thực sự an toàn khi người tiêu dùng biết rõ nguồn gốc, cách chế biến và bảo quản đúng cách. Còn nếu tiếp tục tiêu thụ một cách vô tư, mối nguy từ món ăn khoái khẩu này có thể không dừng lại ở cơn đau bụng nhất thời, mà là cái giá rất đắt cho sức khỏe về sau.

An toàn thực phẩm tại Việt Nam được điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật đồng bộ và chặt chẽ, trong đó Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 là văn bản nền tảng, quy định rõ quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng thực phẩm. Nghị định 15/2018/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết thi hành Luật này, đồng thời quy định cụ thể về tự công bố sản phẩm, kiểm tra nhà nước và điều kiện sản xuất.

Các thông tư chuyên ngành của Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương bổ sung quy định quản lý cụ thể đối với từng loại thực phẩm như thực phẩm chức năng, nông sản, hàng nhập khẩu. Bên cạnh đó, các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia được áp dụng để kiểm soát chất lượng, an toàn và đảm bảo thực phẩm không chứa chất độc hại vượt ngưỡng cho phép. Sự phối hợp đồng bộ giữa các văn bản pháp luật này tạo thành khung pháp lý vững chắc nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và đảm bảo an toàn thực phẩm trên thị trường.